Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep over 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in acht departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement met een Amstel
dit departement met een Delf
Ook lagen verder het departement aangaande de Schelde en Maas en het departement aangaande de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere opstelling niet en na een instelling in 1801 betreffende dit Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vernieuwen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet van 29 maart 1814 werden een departementen vernieuwen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Met Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog een benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werden door de rest over een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug aangaande Friesland naar Holland, doch ons deel van Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens het laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te reduceren werd Holland bij de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men aan op de genezing met de verdeling bijvoorbeeld die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werd echter ook niet aan tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel betreffende de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake met een samenvoeging van een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat die regelen betreffende de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel met de Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in het noorden via medicament over een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) ingeval grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, alsook ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet geheel vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar Lees meer hier bevinden zich in het deel aangaande een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden de Kop aangaande Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust aangaande een provincie is grotendeels door duinen beschermd. Op deze pagina deze plaats liggen welbekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden met dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel over Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en overige industrie: het is het westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, met zodra middelpunt een haven en sluizen van IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt aangaande dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, alang vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te beluisteren, omdat op deze plaats veel Amsterdammers wonen. Een meest organische dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; in het bijzonder dit Tessels en dit Wierings hebben een enorm eigen karakter.
Precies indien in verschillende dialectgebieden is in Noord-Holland sprake van ons teruggang van een dialecten. Zeker zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse nog enorm doorgaans gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn een meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden van het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls zodra Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met zowel Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, vallen in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen wanneer Volendam, Egmond of de Waddeneilanden kijk op deze site hebben ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op overige punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor zeer scherp aangaande een omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De opstelling over de dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat achterbaks betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit het nooit zeker kunnen vernieuwen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Hoewel deze theorie heel wat aanhang bezit, is ze via verschillende taalkundigen aangaande de hand gewezen en zouden de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, gesticht op 5 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland indien enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht met een besturen over de recreatieschappen voor de ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhouden met 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn twee grote nationale parken: het Nationaal Park Duinen aangaande Texel (de hele westzijde betreffende Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens bestaan daar in Noord-Holland ons tiental verschillende via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (over Wijk met Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen Noord-Holland (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland alsnog ettelijke overige vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel aan lees beoordeling het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort